Rewitalizacja – zwykły remont czy szansa na nowe życie Łodzi?

Podstawą działania firmy jest wartość, którą oferuje poprzez swoje produkty lub usługi. Tymczasem, jak podają statystyki, przynajmniej kilkadziesiąt procent, a według niektórych nawet 95% nowych produktów jest przez rynek odrzucanych. A gdyby porównać miasto do firmy? Czy może ono pozwolić sobie na ryzyko stworzenia nieprzemyślanej lub źle zaprojektowanej przestrzeni?

Niestety, taka przestrzeń nie zniknie z półki sklepowej jak nieudany produkt. Będzie musiała być przez mieszkańców konsumowana, choć z trudem i niesmakiem – i tylko przez tych, którzy nie będą mieli dość inicjatywy lub środków, by się wyprowadzić. A miasto jeszcze bardziej wyludni się i zdegraduje.

Łódź przygotowuje obecnie wielkoskalowy program rewitalizacji – jej obszar zamieszkany jest przez niemal jedną czwartą mieszkańców miasta. Jednak, aby odnowa odniosła pożądane rezultaty i stworzyła przestrzeń miejską z prawdziwego zdarzenia, musi być prowadzona na dużą skalę. W Łodzi pozwala na to zastosowanie środków z Unii Europejskiej. Zgodnie z zapisami Gminnego Programu Rewitalizacji całkowita wartość przedsięwzięć rewitalizacyjnych wyniesie w mieście Łodzi prawie 3 700 000 000 PLN (trzy miliardy siedemset milionów złotych) i oczekuje się, iż da dźwignię finansową na poziomie 1,41 (każda zaangażowana złotówka publiczna ma wygenerować 1,41 PLN wydatku prywatnego).

To ogromne przedsięwzięcie znajduje swoje uzasadnienie nie tylko w potrzebie odnowienia tkanki miejskiej, ale głównie w wymiarze społecznym. I choć procesy rewitalizacyjne są często błędnie postrzegane jako działania remontowe, rewitalizacja to przede wszystkim „tchnięcie nowego życia” w przestrzeń miasta.Powstaje zatem pytanie, czy Łodzi potrzebne jest „nowe życie”. Z pewnością tak. Łódź nie może być „miastem meneli”, a obecny stan rzeczy przyczynia się do takiego niesprawiedliwego wizerunku. Aby zahamować fizyczną i ekonomiczną degradację Śródmieścia, niezbędne jest powstrzymanie nawarstwiających się problemów społecznych, w tym patologii. Dzięki stworzeniu lepszych warunków do zamieszkania oraz prowadzenia działalności społecznej i gospodarczej, rewitalizacja zapewni poprawę bazy ekonomicznej miasta.

Doświadczenia amerykańskie mówią, że jeden dolar zainwestowany w odnowę miasta przynosi od 2 do 6 dolarów wzrostu wartości nieruchomości. Miasto musi jednak brać pod uwagę długookresowe skutki prowadzonych działań, nie wszystkie o wymiarze ekonomicznym. Jednymi z kluczowych efektów rewitalizacji są: wzrost zaufania, współpracy, nawiązywanie nowych i trwałych relacji między mieszkańcami, powstawanie nowych organizacji. Te i inne pozytywne efekty pojawią się, gdy stworzona zostanie przestrzeń odpowiadająca mieszkańcom. Dlatego ważne są działania, które pozwolą na wykreowanie nowego pomysłu na miasto we współpracy z jego mieszkańcami. Jest to możliwe przy włączaniu w procesy decyzyjne wszystkich zainteresowanych.

Dzięki Gminnemu Programowi Rewitalizacji, Łódź ma szansę „wyzwolić potencjał centrum Łodzi i jego mieszkańców” przez osiągnięcie założonych w programie celów: uzyskanie spójności społecznej, zmianę wizerunku miasta i jego centrum, ożywienie lokalnej przedsiębiorczości i całego obszaru zamieszkania. Możliwe będzie to jednak przy zaangażowaniu wszystkich interesariuszy w proces odnowy miasta i stworzenie przestrzeni optymalizującej takie procesy. Wielka skala działania, sprawne komunikowanie wizji, w tym architektonicznych oraz zapowiadana współpraca przy realizacji programu to solidne fundamenty spodziewanego sukcesu.

* * * *

dr Magdalena Wiśniewska – koncentruje zainteresowania naukowe i badawcze na współpracy różnych interesariuszy na rzecz rozwoju lokalnego i regionalnego. W ostatnim czasie realizowała zadania
w ramach projektu unijnego „Systemowe wsparcie procesów zarządzania w Jednostkach Samorządu Terytorialnego (JST)”. Jest także autorem ekspertyz opracowanych na zlecenie krajowych organizacji publicznych (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorstw, Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego).

* * * *

Temat rewitalizacji będzie poruszany szerzej podczas Kongresu Open Eyes Economy Summit 2017. Seminarium „Zintegrowana odnowa miasta”, które odbędzie się na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego we wtorek 9 maja br., poświęcone będzie procesom rewitalizacji, w tym rewitalizacji Łodzi – miasta, które ma szansę odnowić przestrzeń miasta na wielką skalę i w imię wartości jej mieszkańców. Więcej informacji o konferencji: https://oees.pl/oeesontour-w-lodzi/

Źródło: Informacja Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego