Prof. Jan Strelau został pierwszym laureatem nagrody im. Tadeusza Kotarbińskiego ustanowionej przez Uniwersytet Łódzki. Nagrodę w wysokości 50 tys. zł przyznano za wybitne dzieło z zakresu szeroko rozumianych nauk humanistycznych.
Wyniki pierwszej edycji konkursu zostały ogłoszone w niedzielę w trakcie uroczystej gali w Filharmonii Łódzkiej. Kapituła konkursu złożona z wybitnych humanistów reprezentujących kilka uczelni za najwybitniejsze dzieło humanistyczne uznała pracę psychologa prof. Jana Strelaua „Różnice indywidualne. Historia-Determinanty-Zastosowania” (Wydawnictwo Naukowe Scholar).
„Moja główna działalność naukowa – także odzwierciedlona w tej książce – koncentruje się na tym, dlaczego się różnimy, jakie są determinanty tych różnic, pod jakim względem się różnimy i co z tego wynika dla praktyki; dla zastosowania w przemyśle, w klinice, w edukacji itp.” – podkreślił w rozmowie z PAP prof. Strelau.
Zdaniem prof. Strelaua, nagroda im. Kotarbińskiego jest przyczynkiem do tego, by politycy przyjrzeli się uważnie, czym jest humanistyka. „Bez humanistyki nie wyobrażam sobie na przykład kształtowania wartości i postaw; to nie tylko dom rodzinny – to całe otoczenie i świat, w którym żyjemy, z którego bierzemy to, co dobre i co pomaga naszemu rozwojowi. Humaniści tym właśnie się zajmują – szeroko rozumianą kulturą, która ma wpływ na zachowanie człowieka i jego tożsamość” – wyjaśnił.
„Przeżywam nagrodę bardzo emocjonalnie. Otrzymałem już wiele nagród, m.in. polskiego Nobla. Ale żadnej nie przeżywałem tak jak tej, która pewnie jest moją ostatnią nagrodą, bo jestem osobą sędziwą” – mówił prof. Strelau.
Nagrodzone dzieło zostało napisane w ciągu czterech lat. Jak zaznaczył autor, było to możliwe dzięki metodologii wypracowanej przez całe życie. „Cytuję tam prawie dwa tysiące publikacji. Jest tam ponad 160 biografii psychologów z całego świata. Trzeba było je zdobyć, zdobyć do nich zdjęcia i copyright. To kolosalna robota, ale sam tekst pisałem cztery lata” – podkreślił.
Jan Strelau (ur. 1931 r.) jest psychologiem i profesorem nauk humanistycznych, wykładowcą akademickim. W skali międzynarodowej znany jest jako twórca Regulacyjnej Teorii Temperamentu. Strelau jest także autorem licznych monografii i podręczników akademickich oraz laureatem wielu nagród, m.in. Fundacji Humboldta, Towarzystwa Maxa Plancka, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (tzw. polski Nobel). W roku 2011 został uhonorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Na konkurs im. Kotarbińskiego zgłoszono ponad 30 prac. Spośród nich kapituła, w skład której weszli – obok przewodniczącego rektora UŁ prof. Włodzimierza Nykiela – prof. Grzegorz Gazda, prof. Ryszard Kleszcz (obaj reprezentujący UŁ), prof. Anna Legeżyńska (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu), prof. Anna Lewicka-Strzałecka (Polska Akademia Nauk), prof. Tadeusz Sławek (Uniwersytet Śląski w Katowicach) oraz ks. prof. Andrzej Szostek (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) nominowała pięć prac.
Obok prof. Strelaua nominowani byli: Tomasz Kawski za pracę „Żydowskie gminy wyznaniowe w II Rzeczypospolitej. Studium historyczno-administracyjne” (Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego); Andrzej Mencwel „Stanisław Brzozowski. Postawa krytyczna. Wiek XX” (Wydawnictwo Krytyki Politycznej); Jacek Paśniczek „Predykacja. Elementy ontologii formalnej, przedmiotów, własności i sytuacji” (Copernicus Center Press) i Piotr Wierzchoń „Depozytorium leksykalne języka polskiego. Fotosuplement do Słownika warszawskiego” (Bel Studio).
„Kapituła uważa, że wszystkie prace nominowane charakteryzują się wysokim poziomem i uznaliśmy to za sukces tego konkursu. Możemy powiedzieć, że w konkursie było szereg innych bardzo cennych prac, o wielu wartościach, których nagrodzić już nie mogliśmy” – zaznaczył prof. Nykiel.
Przyznana po raz pierwszy nagroda ustanowiona została w roku 70-lecia Uniwersytetu Łódzkiego. Filozof prof. Tadeusz Kotarbiński był jednym z założycieli UŁ, a także pierwszym rektorem tej uczelni. Jak podali wcześniej organizatorzy, był on wybitnym uczonym i humanistą, człowiekiem głębokiej refleksji i szerokiego spojrzenia na historię ludzkiej myśli i jej wpływ na losy społeczeństw.
Uniwersytet Łódzki został powołany w maju 1945 roku. Obecnie kształci ok. 43 tys. studentów i zatrudnia ok. 3,8 tys. pracowników, w tym ponad 2,3 tys. pracowników naukowych. Kandydatom oferuje studia na ok. 120 kierunkach.
Źródło: PAP – Nauka w Polsce
Fotorelacja z Gali:
https://www.flickr.com/…/promocja_…/albums/72157659212882754