Muzeum Przyrodnicze UŁ po metamorfozie, na wystawie 1,5 tys. gatunków zwierząt

Około 1,5 tys. gatunków zwierząt, w tym szkielet niedźwiedzia jaskiniowego i bogatą kolekcję spreparowanych ptaków, będzie można zobaczyć wkrótce w odrestaurowanym i rozbudowanym Muzeum Przyrodniczym Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ).

Muzeum Przyrodnicze UŁ przeszło gruntowną modernizację i rozbudowę. Oficjalne zakończenie projektu zaplanowano na połowę lutego, a swoje podwoje dla zorganizowanych grup zwiedzających placówka ma otworzyć z początkiem marca – powiedział PAP kierownik muzeum prof. Jerzy Nadolski z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ.

Dla zwiedzających przygotowano zupełnie nową wystawę pod hasłem „Zwierzęta i środowisko, czas i przestrzeń”. Jest ona próbą ukazania różnorodności biologicznej zwierząt w aspekcie ich przystosowania do zmieniających się warunków środowiska. „Na wystawie jest wyraźnie zaznaczony aspekt ewolucyjny życia na Ziemi” – podkreśla szef placówki.

Całość ekspozycji została podzielona na działy. W holu głównym prezentowane są historyczne uwarunkowania i wyjaśnienia różnorodności świata zwierząt. „Prezentujemy tu szkielety kręgowców, głównie ssaków i pokazujemy wspólne cechy pewnych grup zwierząt: elementy kostne, podobne kończyny czy budowę czaszki” – dodał prof. Nadolski.

Ponadto prezentowane są tu życiorysy i osiągnięcia kilku czołowych badaczy przyrody m.in. autora teorii ewolucji Karola Darwina.

Kolejna część ekspozycji to wystawa paleontologiczna mająca przybliżyć wybrane elementy z historii Ziemi. To opowieść o procesie tworzenia się skamieniałości i ich znaczeniu dla badań i oceny przebiegu historii Ziemi przez setki milionów lat.
„W oparciu o skamieniałości pokazujemy przykłady rekonstrukcji prehistorycznych gatunków zwierząt, a dokładniej, jak mogły one wyglądać miliony lat temu. Dla lepszego zobrazowania prezentujemy je w postaci dioram – zwierzęta są przedstawione na dnie morskim, aby przybliżyć zwiedzającym charakter i wygląd tego środowiska” – dodał szef placówki.
Największa część wystawy ukazuje systematykę zwierząt i zróżnicowanie gatunkowe kręgowców i bezkręgowców – od najprostszych organizmów, czyli gąbek, po najbardziej skomplikowane – ssaki. Zobaczyć można tu m.in. zbiory muszli i owadów, ptaków z obszaru Palearktyki, a także dioramy z przedstawieniem rafy koralowej. Z kolei okazy pingwinów umożliwią pokazanie środowiska Antarktyki, ze szczególnym uwzględnieniem Antarktydy.

Dioramy stanowią także ostatnią część ekspozycji. Ukazują one zróżnicowanie gatunkowe ssaków z różnych obszarów zoogeograficznych świata. Można tu zobaczyć m.in. fragment sawanny afrykańskiej z ciekawą kolekcją antylop czy las borealny charakterystyczny m.in. dla Polski i ogólnie dla obszaru klimatu umiarkowanego z półkuli północnej. „Myślimy, że właśnie ta część ekspozycji cieszyć się będzie największą popularnością” – ocenił prof. Nadolski.

Wśród najciekawszych eksponatów naukowiec wymienia bogatą kolekcję spreparowanych ptaków, zwłaszcza drapieżnych. W jego ocenie jest to jedna z bardziej zwartych, ciekawych i bogatych kolekcji ptaków, szczególnie gatunków z obszaru Palearktyki, czyli m.in. Europy i północnej Azji.
„Prezentujemy ok. 600 gatunków ptaków – to duża liczba jak na tego typu możliwości muzealne. Okazy są w bardzo dobrym stanie, są dobrze spreparowane. Niektóre pochodzą jeszcze z przełomu XIX i XX wieku, więc kolekcja ma także charakter historyczny. Dla osób zainteresowanych ornitologią na pewno jest ona bardzo wartościowa” – podkreślił naukowiec.
Muzeum Przyrodnicze UŁ słynie też z posiadania szkieletu niedźwiedzia jaskiniowego. Szkielet odnalazł w latach 20. XX wieku były dyrektor muzeum Edward Potęga w Kopie Magury w Tatrach. „Zrekonstruował on szkielet i w tej chwili jest to czołowy eksponat prezentowany na naszych wystawach” – dodał kierownik łódzkiego muzeum.

Prof. Nadolski podkreśla, że Muzeum Przyrodnicze jest placówką Uniwersytetu Łódzkiego, co sprawia, że poza klasyczną rolą muzealną i działalnością wystawienniczą, jego zadaniem jest prowadzenie badań naukowych i szeroko pojęta dydaktyka, również na szczeblu akademickim.

Istotną rolą placówki jest także gromadzenie kolekcji, czyli przechowywanie zbiorów pochodzących w dużym stopniu z badań naukowych prowadzonych przez Wydział Biologii i Ochrony Środowiska UŁ. Obecnie muzealne zbiory liczą ponad 100 tys. okazów, z czego na wystawie prezentowana jest zaledwie niewielka ich część – ok. 1500 gatunków.
„To jest tylko kropla w morzu naszych możliwości. Tym niemniej ta kropla dość dobrze reprezentuje nasze zbiory, a przede wszystkim bogactwo zróżnicowania gatunkowego zwierząt na świecie” – podsumował prof. Jerzy Nadolski.
Muzeum Przyrodnicze to jednostka Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska UŁ. Jest jednym z najstarszych ośrodków muzealnych w Łodzi, kontynuując tradycje powstałego w 1930 r. Muzeum Przyrodniczo-Pedagogicznego. Jego siedzibą są zabytkowe budynki w Parku Sienkiewicza, które po dwuletniej modernizacji zostały odrestaurowane i wzbogacone o nowoczesny łącznik. Projekt remontu i przebudowy został dofinansowany z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020. Jego łączna wartość to ponad 12,3 mln zł, z czego unijna dotacja wyniosła niemal 4,3 mln zł.

Źródło: PAP – Nauka w Polsce